Bouwmaterialen regelgeving: Bouwkundig detailleren

Bouwkundig detailleren voor tekenaar en ontwerper:

Bouwmaterialen regelgeving.

Voor de volgende onderwerpen ga naar:

algemeen;

Algemeen:

In de lessen over voorschriften werd gesteld dat de vorm van de uitwerking van de bouwkundige vertaling mede afhankelijk is van de invloed van derden.
Hieronder werden de volgende personen en/of instanties verstaan: De bestaande regelgeving van de Overheid via Bouwbesluit, NEN’s, NPR’s, etc. (denk hierbij ook aan de benodigde aanvullende vergunningen, subsidieregelingen, etc)

De invloed van derden welke niet ter sprake kwam is die van de financiën.
Als een ontwerp te duur uitvalt, wordt vaak teruggegrepen naar alternatieven (goedkopere materialen). Dit veroorzaakt veelal problemen in de detaillering.

Rietveldhuis Prins Hendriklaan Utrecht

Een bekend voorbeeld dat ontworpen is als een samenspel van beton schijven en uitgevoerd in traditioneel metselwerk en houten vloeren, met alle gevolgen vandien.

zie bouwaanvraagtekening

We kwamen in de lessen over voorschriften ook tot de conclusie dat het te ver ging om in deze lessen alle regelgeving waarmee we te maken krijgen te beschrijven, toch zijn er een aantal aspecten die we hier verder onder de aandacht willen brengen.

normering:

De wetgever verwijst naar een aanzienlijk aantal normen met bepalingsmethoden om de gemeentelijke diensten Bouw- en Woningtoezicht in staat te stellen aanvragen voor bouwvergunningen te toetsten op de wettelijke eisen van het Bouwbesluit inzake veiligheid, gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid en milieuprestatie van gebouwen.

Conformiteit en onderbouwing:

De gebouweigenaar dient te kunnen aantonen dat het gebouw voldoet aan het gestelde in het Bouwbesluit.
Een bouwwerk is opgebouwd uit vele bouwproducten, elk met vele specifieke verwerkingsmethoden.
De vertaalslag van productprestatie, naar prestatie van het bouwdeel en het uiteindelijke bouwwerk is een lange en gecompliceerde route.

Beoordelingsrichtlijnen:

Voor veel bouwproducten zijn er Beoordelingsrichtlijnen (BRL's) opgesteld met het doel de vertaalslag tussen product en bouwdeel mogelijk te maken.
Met een BRL wordt aangetoond wat de prestatie van het betreffende product is en die van het bouwdeel waarin het product is toegepast.
Deze prestatie wordt vervolgens getoetst aan de prestatie-eisen uit het Bouwbesluit

Kwaliteitscontrole:

Bouwmaterialen zijn zeer lang op een ambachtelijke manier gecontroleerd. De controle bestond dan uit beoordeling op klank en uiterlijk. De tegenwoordige massaproductie, procestechnieken en moderne verwerkingsmethoden hebben hierin wijziging gebracht.

Controle is zowel voor de fabrikant als de consument van groot belang. Hiertoe zijn in de loop van de tijd vele kwaliteitsnormen opgesteld. Het instituut dat zich hiermee bezighoudt is het Nederland Normalisatie Instituut (NNI), gevestigd in Delft. Dit instituut draagt eveneens zorg voor de verspreiding van de normen.

Veel onderzoek is nodig vóór een eis of onderzoekmethode die voor iedere belanghebbende aanvaardbaar is. Onderzoek van bouwmaterialen vindt o.a. plaats bij het Instituut voor Bouwmaterialen en Bouwconstructies van T.N.O., de Technische Universiteiten in Delft en Eindhoven en verder ook in particuliere laboratoria. Vaak is internationaal verband tussen partijen aanwezig.

Er worden voor bepaalde bouwmaterialen en bouwdelen ook KOMO-attesten, KOMO-certificaten, KOMO-attesten met cerificaat en KOMO-erkenningen afgegeven. Het gaat daarbij om bouwdelen of –producten. Een bouwdeel is een op de bouwplaats vervaardigd bouwonderdeel met een duidelijk functieomschrijving. Een product is een fabrieksmatig vervaardigd element met duidelijk omschreven eigenschappen. Het doel is steeds de bouwkwaliteit te garanderen, certificaten dragen de garantie uit d.m.v. een KOMO-keurmerk op een product. Regelmatig wordt door de Stichting Bouwkwaliteit KOMO-Kwaliteitsverklaringen de kwaliteit gecontroleerd.
Een product met een KOMO keurmerk certificaat voldoet ook aan de Europesche CE norm.
SHR artikel

- BRL's en KOMO - kwaliteitsverklaringen worden geautoriseerd door de Stichting Bouwkwaliteit. (SBK)
- De SBK geeft informatie en controleert regelmatig de geldigheid van kwaliteitsverklaringen.
- De KOMO -kwaliteitsverklaringen worden verstrekt door de Raad van Accreditatie (RvA).

KOMO-keurmerken worden via het bestek dwingend voorgeschreven.

Praktische uitvoering:

In de regel zorgen architect, constructeur, bouw -en installaties adviseurs voor de zogenaamde "conformiteit aan het Bouwbesluit. " Zij zorgen ervoor dat het ontwerp voldoet aan de geldende regelgeving.
De aansprakelijkheid ligt echter bij de opdrachtgever-eigenaar.

Veiligheid en bruikbaarheid (NEN 6702, 5.1 en 5.2):

Een bouwconstructie moet gedurende een vooraf vastgestelde referentie-periode en met een vooraf vastgestelde mate van betrouwbaarheid aan de gestelde eisen ten aanzien van veiligheid en bruikbaarheid voldoen, onze materialisatie en detaillering zullen we derhalve hierop moeten aanpassen.

Bouwwerken kunnen in verschillende veiligheidsklassen worden ingedeeld:

klasse 1. Tuinbouwklassen, schuren, landbouwloodsen, opslagplaatsen en andere vormen van overkappingen of bouwwerken, waarbinnen, waaronder of waarin zich tijdens extreem slechte weersomstandigheden geen personen behoeven op te houden, alsmede bouwwerken tijdens de bouwfase en hulpconstructies.

Klasse 2. Niet in woongebouw gelegen woningen, recreatieverblijven, industriële gebouwen, woonwagens en alle andere bouwwerken die niet in klasse 1 of 3 vallen.

Klasse 3. Alle gebouwen met meer dan twee bouwlagen behalve van niet in woongebouwen gelegen woningen. Alle bouwwerken waarin een toegankelijkheidssector ligt. Alle bouwwerken voor primaire nutsvoorzieningen of een primaire maatschappelijke / culturele functie.

Het beoogde tijdsbestek waarin een bouwconstructie moet blijven voldoen aan de gestelde eisen m.b.t. veiligheid en bruikbaarheid noemen we de referentieperiode.

Veiligheidsklassen en referentieperioden:

Bouwwerk	Veiligheidsklasse	Referentieperiode
Loodsen en overkappingen	1	15 jaar
Mestkelders	1	20
Bouwwerken tijdens de bouwfase	1	1
Industrieel gebouw	2	15
Niet in woongebouw, respectievelijk logiesgebouw, gelegen woning, respectievelijk logiesverblijf, onder meer eengezinswoningen en vakantiebungalows	2	50
Woongebouw, logiesgebouw, kantoorgebouw, onderwijsgebouw, gezondheidszorggebouw, winkelgebouw, stationsgebouw, horecagebouw, bijeenkomstgebouw, sportgebouw	3	50
Alle gebouwen met meer dan twee bouwlagen met uitzondering van niet in woongebouw, respectievelijk logiesgebouw, gelegen woning, respectievelijk logiesverblijf	3	50
Alle bouwwerken waarin een algemene toegankelijkheidssector is gelegen	3	50
Alle bouwwerken voor primaire nutsvoorzieningen of een primaire maatschappelijke of culturele functie	3	50

een voorbeeld van een niet meer bestaand merk (+ onderhoudsdocumentatie van www.monumentenwacht.be

Hoewel we rekening moeten houden met een bepaalde referentie periode wil dat nog niet zeggen dat we gedurende die periode bij verbouwings- en renovatie werkzaamheden eerder gemaakte details van architectuur oplossingen kunnen hergebruiken.
Sommige materialen zijn vanwege hun eigenschappen cq het ontbreken van eigenschappen (bijna) niet meer voorhanden of door de tijd achterhaald. Restaureren cq beschermen tegen verder verval is dan de resterende optie